Geluk is een raar woord. Ondefinieerbaar en ongrijpbaar. Ricardo Semler, Braziliaans miljardair, heeft er een imperium rondom gebouwd. Hij is (of was, hij schijnt nu rondreizende goeroe te zijn) CEO en eigenaar van Semco. Voordat zijn boek The Seven Day Weekend een kaskraker werd was Semler een grote onbekende. Het interview bij VPRO’s Tegenlicht van enkele jaren terug was de eerste keer dat hij uit de schaduw stapt: zie
http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2012-2013/Semler.html
De filosofie van Semler is gebaseerd op ‘industriële democratie’. Medewerkers zijn betrokken bij besluitvorming. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn ‘laag weggelegd’. De noodzaak voor organisatie, controle en discipline is vervangen door vertrouwen. Dit vraagt om een verandering van ‘moeten’ naar ‘willen’. Zet mensen vrij en verwijder of verlicht barrières. Wees wel glashelder over de taak en de output. Schijnbaar moeilijker. Iemand geeft je een doel, de weg is aan jou. Werktijden zijn niet van belang. Hoezo klokken?
Geluk zit ‘m -menselijkerwijze- in de juiste balans tussen dingen die moeten en willen. Het gevoel dat je op de plaats bent waar je wilt zijn. Waar je je op je gemak voelt, veilig bent en je hersenen ‘blije hormonen’ aanmaken. Waar je zomaar een dutje zou kunnen doen. Vandaar dat Semco-fabriekswerkers regelmatig hun hangmat pakken om te relaxen. Stagiairs worden aangenomen voor een jaar en krijgen één opdracht: ga je gang. Zo vinden ze echt wat ze willen doen, inclusief de ‘ongelukkigen’: die willen weg. Ook goed!
Semler is niet aanwezig in zijn bedrijven. Hij kijkt nooit om en heeft al zijn boeken, video’s verbrand. Hij creëert continu initiatieven (‘voertuigen’) waar anderen mee verder gaan, zonder interesse in de output. Spannend. Vreemd. Steen in de vijver. Ik wil ook een hangmat! Om in te lezen over geluk en ongeluk. Want daar valt natuurlijk nog veel meer over te leren.
